EVIL EYE
GELENEĞE SAYGI…. AYNALAR; İKİ DÜNYA…
Babaannemin evinde duvarda oval şeklinde bir obje; bize bakan kısmı oryantal çiçek motiflerinden oluşan kabartı yüzey metalden yapılmış. Duvar süsü olarak kullanılan objenin arka tarafında ayna olduğunu çok sonra fark ettiğimi hatırlıyorum.
Babaannemle bu aynanın neden bu şekilde saklandığını hayal meyal konuştuğumuzu anımsıyor, fakat anlattıklarını şu an hiç hatırlamıyorum. Zihin ve hafıza nasıl oyunlar oynuyor bize! Üzücü... Şimdi hayatta olmayan babaannemin anlattıklarını çok merak ediyorum.
Yıllar sonra Tarihî Yarımada’da çalışmaya başladığımda, bu aynanın çok benzeri karşıma çıkınca bir an zamanda yolculuk yapmıştım. Bu ayna işçiliğini yapabilen bir usta bulduğumda hemen tasarım yapmaya başladım. Oval formunu yuvarlak yaptım, boyutunu küçülttüm. Metal yüzeydeki desenler için ilk aklıma gelen inançların simgeleri oldu. Hepimizin bildiği NAZAR, FATIMA’nın ELİ, NAR ve UĞURBÖCEĞİNİ tekrar çizdim ve metal kakma tekniğiyle yapılan geleneksel ayna üretimine uygun hale getirdim.
Aynanın saklanmasını araştırmaya başladığımda da şamanlıkla ilgisini öğrendim. AYNA’ya farklı kültürlerde kendi kullanım özelliğinin dışında birçok anlam yüklenmiş. Örneğin Mısırlılar öbür dünyaya geçişte aracı olan objelerden birinin ayna olduğuna inandıkları için ölülerinin yanına koymuşlar.
Şamanlıkta aynanın metafizik âleme geçişle ilişkili olduğu inancı varmış. İnsanlar ve tanrılar arasındaki iletişimde aynanın kapı görevi üstlendiği inancı baskınmış. Türklerde aynaya sık sık bakmamak için duvara ters asıldığı da kayıtlara geçmiştir. Sık sık aynaya bakmanın uğursuzluk getireceğine inanılırmış.
Oysa güzelliğimizi görmek, kendimizden kaçışı engellemek, bazen kendimizle barışmak, dostluk kurmak için de bakarız aynaya… Tasarladığım aynaları hem ayna olarak hem de arka yüzlerindeki desenleriyle birlikte kullanmak en iyisi galiba…
İKİ DÜNYA adını verdiğim ayna tasarımlarımla, öncelikle kaybolmaya yüz tutmuş geleneksel metal isçiliğini yaşatarak modern hayatlarımıza sokmak istedim.
İKİ DÜNYA adını verdiğim bu aynaların yapımını aşağıdaki videodan izleyebilirsiniz.
Ayna
İstanbul, Tarihi Yarımada içinde ustalar tarafından; geleneksel üretim yöntemleri kullanılarak üretilmiştir. İstanbul’da el işçiliğiyle üretilmiştir. Pirinç metale kakma tekniğiyle desen verilmiş ve ayna takılmıştır. Okside gümüş kaplama uygulanmıştır.
İstanbul’da Kapalıçarşı çevresindeki hanlarda el işçiliğiyle üretilmiştir.
NAZARDAN KORUSUN…
Nazar kelimesinin anlamı bakıştır. Arapça kökenli kelime kem gözü temsil eder. Nazardan korunmak kem gözden korunmaktır aslında. Bu bakışları uzaklaştırmak için farklı kültürlerin çeşitli tılsımları olsa da, NAZAR BONCUĞU ortak bir noktada buluşmayı mümkün kılar.
Kullanım
Duvara asabilirsin yada dekoratif olarak sehpa üzerinde kullanabilirsiniz.
Ölçüler
Ayna Ölçü: Ø10,5 cm
Ürün kutu ölçü: 13,5 x 13,5 x 6 cm